De beste stedentrip of vakantie bestaat uit een mix van cultuur, ontspanning en natuur. In Krakau ligt de natuur vlakbij: met het bos ‘Las Wolski’ en natuurpark Ojców op een paar kilometer afstand. Voor echt gave natuur ga je iets verder Krakau uit, zo’n 100 kilometer. Daar ligt het Tatra gebergte, met bergmeren, goede berghutten en geweldige, goed uitgezette routes. De hoogste bergtop is 2500 meter hoog en heeft geweldige uitzichten. Hiken of een paar dagen skiën, het kan allemaal. De meest handige uitvalsbasis voor de Tatra bergen is het dorp Zakopane.
Hieronder lees je meer over het Tatra gebergte, het dorp Zakopane, hoe je er komt en meer informatie over hiken (wandelen) en skiën. Vooral handig voor mensen die een aantal dagen naar de bergen willen. Hieronder staan twee leuke en verschillende soorten tours voor mensen die een dagtrip naar Zakopane zoeken. Houdt er met een georganiseerde excursie rekening mee dat de heen- en terugreis samen 4 uur is. Je bent dus een hele dag op pad met een tour. Ook kunnen dit soort tours tegenvallen als het slecht weer is. Maar dat geldt natuurlijk ook als je zelfstandig op pad wilt. Voor een zelfstandige reisje naar Zakopane, lees je verder onder de bullets.
- Dit is een heel populaire dagexcursie waarbij je heel veel verschillende activiteiten doet. Je gaat met de berglift naar een prachtig uitzicht, bezoekt een herdershut voor heerlijke gerookte kaas en wodka proeven en wandelt langs de meest interessante plekken van Zakopane. Aan het einde dompel je jezelf onder in een van de thermale baden van de regio. Een goed gevulde dag dus, maar daardoor wel erg de moeite waard.
- Een heel andere optie is om de Dunajec rivier te bezoeken, een soort (heel rustige) traditionele raft met houten bootjes. Hierbij zie je de prachtige natuur van de regio Podhale. Daarna bezoek je de tatrabergen en ga je met een liftje naar boven voor het uitzicht. In de tussentijd is er tijd om een warme lunch te eten bij een van de leuke restaurantjes in Zakopane zelf -niet inbegrepen- en door het dorp te lopen.
Tatra gebergte in Polen
De Tatra’s maken deel uit van een grotere bergketen -de Karpaten- en hebben de hoogste toppen en diepste afgronden van Polen. Met zijn hoogste top op 2500 meter is het Tatra gebergte een ideaal gebergte voor mensen die op eigen gelegenheid de bergen in willen trekken en niet eerst willen acclimatiseren. In totaal beslaan de Tatra’s bijna 800 kilometer, waarvan 175 kilometer -met hoge toppen- in Polen ligt.
Er zijn verschillende routes uitgezet in de bergen én in de dalen (dolina’s) die je binnen een dag kunt lopen. Er zijn zo’n tien berghutten (schronisko’s) waar je kunt overnachten om een wat grotere hike te lopen. Vooraf reserveren is handig om zeker te weten dat je een bed hebt. Goed om te weten: de berghutten mogen mensen aan het einde van de dag niet weigeren, ook niet zonder reservering. Vanwege de veiligheid kun je dus altijd in een hut terecht. Wel is het zo dat je dan soms op de grond of een tafel moet slapen als het te vol is. De berghutten worden beheerd door Poolse toeristendienst PTTK, sommige zijn te boeken via hun website. Voor andere berghutten kun je bellen, al wordt er niet altijd Engels gesproken. Soms is er een mogelijkheid om te mailen.
Bergdorp Zakopane
Denk je eraan om te gaan skiën of wandelen in het Tatra gebergte, dan is het dorp Zakopane de meest logische plek om te verblijven. Zakopane is een echt wintersportdorp, met goede toegang tot de beste wandelroutes en skibanen. Hoewel Zakopane een interessante geschiedenis en architectuur heeft, is die tegenwoordig verborgen onder een grote hoeveelheid souvenirs en toeristen. Zeker in de erg populaire periodes zoals het wintersportseizoen en de zomerperiode voelt het soms overweldigend. Onze tip: probeer zoveel mogelijk buiten het centrum te blijven en geniet van het Tatra gebergte.
Door een overnachting te boeken, wordt je bergavontuur een stuk relaxter. Zeker omdat een wandeling door de bergen langer kan duren dan je denkt. Wil je skiën, dan is een slaapplek zeker aan te raden. Bijna elk huis in Zakopane verhuurt wel een kamer en veel hotels en privékamers zijn het makkelijkst te boeken via Booking.com. Zo weet je zeker dat je een goede plek hebt en kun je in je eigen taal boeken. Want hoewel Zakopane erg toeristisch is, is het vooral in trek bij Poolse toeristen. Niet overal wordt dus Engels gesproken.
Hiken in de Tatra’s
Sportief in eigen land, dat zagen de communisten graag. Vandaar dat er tussen de jaren ’50 en ’90 veel aandacht is besteed aan het uitzetten van een goed gestructureerd netwerk van routes door het Tatra gebergte, veelal vanaf Zakopane. Die routes zijn altijd goed onderhouden, waardoor het heel simpel is om zelf op pad te gaan. Bijna overal in Zakopane en omliggende dorpen koop je voor een paar euro een bergkaart waar je verschillende gekleurde routes vindt die je kunt samenvoegen tot een rondje. Bij de gekleurde routes staat aangegeven hoeveel minuten ze duren. Let op: reken ruim qua tijd, zeker als ongeoefende hiker. De kleuren van de routes staan niet voor een moeilijkheidsgraad, zwart en rood kan dus gemakkelijker zijn dan groen en blauw. Handig hè?
Een erg populaire en mooie route is de rode route vanaf de skilift in Zakopane naar rechts. Dankzij de lift zit je binnen 20 minuten op 2000 meter hoogte, wat het een relatief makkelijke dagwandeling maakt. Je loopt over de bergtoppen en daarna weer terug naar Zakopane. Koop wel vooraf, bijvoorbeeld via de website, een ticket voor de lift. Wachttijden in het hoogseizoen zijn bijzonder lang en tickets voor de kabelbaan kunnen op zijn.
Een andere populaire wandelroute is die naar het bergmeer Morskie Oko (Oog van de zee). Het bergmeer, met het naastgelegen chalet, is misschien wel het meest schilderachtige plekje in de Tatra bergen. Vanuit Zakopane kun je met de auto, bus of taxi naar de Slowaakse grens, vanwaar het een paar kilometer lopen is over verharde paden. Wie niet wil lopen, kan zich laten rijden door paard en wagen. Een aantal andere mooie routes beginnen een stukje van Zakopane af, daar is een taxi of huurauto handig voor. Vooral de paden langs de bergmeren zijn schitterend, maar ook lang en intensief.
Skiën en wintersport in de Tatra’s
Vergeleken met de hoge en uitgestrekte Alpen of Pyreneeën, is het Tatra gebergte niet het gebied waar je wekenlang nieuwe pistes kan ontdekken. Wel is het een leuke plek om een paar dagen te skiën, zeker als je toch al in Krakau bent. In totaal heb je 16 kilometer aan pistes die allemaal goed vanaf Zakopane te bezoeken zijn. Een hotel met direct toegang tot de piste is waarschijnlijk het handigst en de beste reistijd voor skiën is van januari tot half maart. Let op: niet alle hotels zijn goed met openbaar vervoer te bereiken.
Toegang tot de piste en skilift kost ongeveer 30 euro per dag. Een skipas koop je bij de lift zelf of bij je hotel. De onderstaande hotels zijn goed en bieden skipassen, verhuur en lessen aan.
- Hotel Grand Nosalowy Dwór is een groot, nieuw hotelcomplex waarin je alles vindt wat je hart begeert tijdens een bergvakantie. In de winter ligt het op loopafstand van de skilift. Kamers vanaf 80 euro met ontbijt.
- In Hotel Górski Katalówki zit je echt middenin de bergnatuur. Dit hotel is gelegen in het prachtige nationale park van de Tatra. Weg van de toeristische drukte van Zakopane is het toch voorzien van alle gemakken. Vanaf 45 euro voor tweepersoonskamer met gedeelde badkamer en ontbijt.
- Hotel Murowanica Zakopane heeft alle voorzieningen om een bergavontuur aan te gaan. Van skiopslag en skilessen tot zwembad en sauna om het vermoeide lichaam weer op te peppen. Het mooi gelegen hotel heeft ook veel speelruimte voor de kids. Kamers vanaf ca. €55 inclusief ontbijt.
Los van deze hotels biedt Zakopane een overschot aan andere accomodaties. Van kleine boutique-hotels tot hostels en bed&breakfast bij mensen thuis. Het makkelijkst is om vooraf te boeken.
Vervoer van Krakau naar het Tatra gebergte
Vanaf Krakau kun je gemakkelijk naar de Tatra bergen. Er rijden regelmatig bussen naar het centrum van Zakopane. De bussen vindt je op het regionale busstation achter het centraal station van Krakau. Kaartjes koop je bij de chauffeur en kosten vaak minder dan € 10.
Als je de keuze hebt, kun je de erg populaire dagen zoals de weekenden proberen te vermijden. De hotels zullen dan iets duurder zijn en op de enige autoweg naar Zakopane wil nog wel eens een file zijn. Daar sta je in dat geval ook met de bus in. Je kunt ook met de trein naar Zakopane. Doe dat vooral als je het leuk vindt om in de trein te reizen. De trein tussen Zakopane en Kraków doet er namelijk veel langer over dan de bus.
Veel leuke hotels in Zakopane zijn buiten het centrum. Wil je het Tatragebergte bereiken, dan zul je soms een stukje buiten het dorp moeten gaan met een taxi. Ga je een paar dagen vanuit Krakau dan is waarschijnlijk een huurauto het meest ideale vervoersmiddel naar het Tatra gebergte. Je krijgt met een huurauto alle vrijheid om een hotel in een dorp buiten Zakopane te kiezen, om leukere restaurants te vinden, de beste bergpassen uit te kiezen en om zelf je aankomst en vertrek te bepalen. Zeker wanneer je een paar dagen gaat, is het de moeite waard. Vergelijk van te voren prijzen voor huurauto’s.
Veiligheid in het Tatra gebergte
Misschien overbodig, maar zoals elke bergstreek is ook het Tatra gebergte een plek waar voorzichtigheid en goede voorbereiding belangrijk is. De paden zijn erg goed gemarkeerd en op elke paar uur lopen is er wel een berghut waar je eten, een slaapplek en hulp kunt krijgen. Maar daar tussendoor loop je nog steeds in de wilde natuur met bergpaadjes die glad kunnen zijn, stenen die los kunnen liggen, onverwachte regen of sneeuwbuien en mooie uitzichten naast diepe afgronden. Ambulances rijden niet de Tatrabergen in, helikopters kunnen er niet altijd komen en hulp is vaak erg ver weg. Ga niet zonder goede kleding en schoenen de bergen in en zorg voor genoeg water, een goede kaart (overal in Zakopane te koop) en een telefoon om te bellen in nood (als je al bereik hebt). De lokale reddingsdienst is Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR), hun telefoonnummer is (+48) 601-100-300. Je kunt hen ook via 112 bereiken.
Het Tatra gebergte ligt precies op de grens tussen Polen en Slowakije. Terwijl de paden in Slowakije tussen december en april gesloten zijn, gaan ze er in Polen van uit dat je zelf slim genoeg bent om voorzichtig te zijn in de bergen. Hiken in de Tatra bergen in de herfst en winter kan echt alleen als je weet wat je doet en goed materiaal hebt. Houd het lawinecijfer (o.a. op de website van bovenstaande TOPR) in de gaten. Elk jaar weer overlijden er mensen in deze bergen, omdat ze onnodige risico’s nemen of denken dat je ook wel op sportschoenen een zware tocht kunt lopen.
Update op 7 juni 2023